Om weer in de fout met afluisteren | Het ‘Passage’ proces

Afluisteren

In het grote liquidatie proces (‘Passage’), waarin een reeks verdachten van liquidaties in de Amsterdamse onderwereld terechtstaat zijn 160 tot 180 afgeleuisterde vertrouwelijke gesprekken tussen advocaten en hun cliënten niet vernietigd en zijn sommige van die gesprekken zelfs gebruikt in het onderzoek.

Dat bevestigde advocaat Marnix van der Werf vandaag na berichtgeving van NRC Handelsblad hierover.

Justitie is verplicht deze afgeluisterde vertrouwelijke gesprekken direct te vernietigen, niet uit te werken en zeker niet in het onderzoek te gebruiken. Vergelijkbare gevallen leidden er eerder toe dat een groep van ruim twintig Hells Angels  vrijuit ging. In november werd het OM in Rotterdam niet-ontvankelijk verklaard in een grote hypotheekfraudezaak, omdat honderden vertrouwelijke gesprekken niet waren gewist. Ook in de zaak tegen Julien C. (moord op Jesse Dingemans) kwam het bewaren van vertrouwelijke gesprekken ter sprake.

Afgelopen donderdag gingen voorts drie verdachten vrijuit die betrokken zouden zijn bij een miljoenenfraude met tulpenbollen, omdat afgeluisterde gesprekken met advocaten niet zijn vernietigd en mogelijk zijn gebruikt voor het onderzoek.

De rechtbank in Den Haag stelde dat 'de vele en veelomvattende schendingen van het verschoningsrecht van geheimhouders schadelijk is voor het vertrouwen in de rechtsstatelijkheid van opsporing en vervolging en de zuiverheid van de strafrechtspleging'.

Van der Werf en zijn collega Nico Meijering hadden bij het OM in Amsterdam aangedrongen op openheid over getapte geheimhoudersgesprekken met alle advocaten die betrokken zijn bij het monsterproces met de naam 'Passage', waarin elf verdachten terechtstaan voor een serie liquidaties en pogingen daartoe.

Het OM heeft gewag gemaakt van de gesprekken in een brief aan de twee advocaten, bevestigt Van der Werf. "Het gaat hier om een enorme zaak. Ik weet niet of het in dit geval tot niet-ontvankelijkheid leidt, maar het zal zeker consequenties hebben."

Het gaat volgens het OM om tussen de 160 en 180 geheimhoudersgesprekken, zegt de raadsman. "Maar in het proces tegen de Hells Angels werden het er ook steeds meer." Een deel van de gesprekken is gebruikt in het onderzoek, zo zou in de brief staan.

Maandag wordt de kwestie besproken in de extra beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp. Het feit dat justitie met het gebruik van de advocaten taps denkt weg te komen duidt op een volstrekte arrogantie van de macht. Het is goed dat de rechtbank daar paal en perk aan stelt.

Hoewel gesprekken tussen advocaat en verdachte vertrouwelijk zijn, worden ze wel afgeluisterd. Het feit dat ze moeten worden vernietigd is natuurlijk een wassen neus. De politie hoort de gesprekken en ook zonder ze uit te werken en te bewaren kunnen ze al gebruikt worden.

Als Joran met zijn advocaat zou bellen en zeggen: “ik ben blij dat ze het lijk van Natalee dat bij het botenhuisje bij paal 13 begraven ligt nog niet hebben gevonden”, reken dan maar dat de politie daar gaat graven nadat ze zogenaamd een ‘anonieme tip’ hebben ontvangen. Hoewel de vertrouwelijkheid van gesprekken tussen advocaat en vlient dus helemaal niet bestaat en justitie gewoon van de inhoud kennisneemt is zelfs de afhandeling daarvan nog te moeilijk voor ze.

Overigens, ook als er een proces verbaal van vernietiging is opgemaakt, wil dat nog niet zeggen dat de gesprekken daadwerkelijk vernietigd zijn. Eind 2006 kwam er nog een verdachte van witwassen vrij nadat de man de telefoontaps had opgevraagd en hij ook de gesprekken met zijn advocaat op schijf kreeg aangeleverd, ondanks het feit dat er een PV van vernietiging was opgemaakt. Justitie pleegde hier dus gewoon meineed. Het OM liet het maar niet op een zaak aankomen. ‘s Mans voorarrest werd niet verlengd en justitie zag af van verdere vervolging.